Het belang van kiezen voor een passende klassenopstelling

Herken je dat gevoel? Je loopt het klaslokaal binnen en ziet de vertrouwde opstelling van rijen stoelen. Het voelt veilig, vertrouwd, en, laten we eerlijk zijn, een beetje geruststellend. Je weet wat je kunt verwachten: leerlingen die zich concentreren op individuele taken, gefocust en minder afgeleid.

Als docent wil je structuur en routine in het klaslokaal. Maar soms, heel soms, vraag je je af of er niet iets ontbreekt. Is er een manier om meer betrokkenheid of actief leren te stimuleren? Een manier om die groepsdynamiek te versterken? Voor veel docenten is het idee om de vertrouwde opstelling van rijen stoelen te verlaten angstaanjagend. Het is tenslotte de plek waar ze zich het meest op hun gemak voelen, waar ze het gevoel hebben dat ze grip hebben op de klas. Toch is het niet voor elke activiteit een passende opstelling om bepaald gedrag en vaardigheden te stimuleren, wat als ik je vertel dat het juist in moeilijke klassen kan helpen om die grip te behouden en de groepsdynamiek te verbeteren?

Het is waar dat leerlingen die in rijen zitten over het algemeen taakgerichter zijn bij individuele taken en een betere werkhouding hebben. Ze zijn minder afgeleid en kunnen meer werk verzetten in dezelfde tijd. Dit is vooral voordelig voor leerlingen die snel afgeleid zijn en minder goed presteren. Maar betekent dit dat we vast moeten blijven houden aan de traditionele opstelling van rijen?

Niet per se.

Een andere opstelling, zoals de U-opstelling, kan juist voordelen bieden voor de groepsdynamiek en betrokkenheid tijdens interactieve werkvormen. In een U-opstelling stellen leerlingen meer vragen aan elkaar en aan de docent. Er is een grotere taakgerichtheid bij het brainstormen en samenwerken. Het kaneen omgeving creëren waarin leerlingen zich meer betrokken voelen bij de les en elkaar, wat kan leiden tot een verhoogd leerrendement en een positievere leerervaring.

Maar hoe kunnen docenten deze verandering in opstelling aanpakken terwijl ze toch grip houden op de klas en gericht blijven op de activiteit en het doel van de les?

1. Zorg dat je zicht hebt op het doel (wat wil ik bereiken), daarna hoe wil je dit bereiken en wat is dan ondersteunend. Daarnaast is het van belang dat als je veel moeite hebt met verschillende klassen dat je inzet op je klassenmanagement/groepsdynamiek. 

2. Zorg dat je kennis hebt van de mogelijke opstellingen hoe deze ondersteunend kunnen zijn aan de verschillende (leer)activiteiten. 

3. Ben bereid je aan te passen aan veranderingen in de klasopstelling en openstaan voor nieuwe ideeën en benaderingen.

4.Het is belangrijk om duidelijk te communiceren met leerlingen over de redenen achter veranderingen in de klasopstelling en hen te betrekken bij het proces.

5. Evalueer de in gekozen opstellingen regelmatig en om aanpassingen aanbrengen indien nodig

Door deze aanpak te combineren, kan je je klassenmanagement op orde houden en effectief omgaan met verschillende opstellingen in het klaslokaal om betrokkenheid tijdens de les te stimuleren. Het is tijd om uit onze comfortzones te stappen en te ontdekken wat er mogelijk is wanneer we openstaan voor verandering.